MEB Müfredatına Uygun Yıllık Eğitim Planı Nasıl Hazırlanır?

MEB Müfredatına Uygun Yıllık Eğitim Planı Nasıl Hazırlanır?

Dünkü yazımızda Montessori, Waldorf ve Reggio Emilia gibi ufuk açıcı eğitim felsefelerini inceledik ve okulunuzun “ruhunu” seçmenin önemini vurguladık. Ancak birçok kurucunun aklında şu kritik soru belirir: “Bu modern ve esnek yaklaşımları, Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) talep ettiği resmi müfredatla nasıl birleştireceğim?”
Çoğu zaman bu ikisinin birbiriyle çeliştiği düşünülür, oysa gerçek tam tersidir. MEB müfredatı bir “kafes” değil, bir “iskelet”tir. Size “ne öğretilmesi gerektiğini” değil, çocukların o yaş grubunda “hangi kazanımlara ulaşması gerektiğini” söyler. Seçtiğiniz eğitim felsefesi ise, o kazanımlara ulaşmak için kullanacağınız “yöntem” ve *”araç”*tır.

Bu yazıda, bu iki dünyayı nasıl barıştıracağınızı ve öğretmenleriniz için yol gösterici, denetimler için ise eksiksiz bir yıllık eğitim planını nasıl hazırlayacağınızı adım adım anlatacağız.

1. Adım: MEB Müfredatının Dilini Anlamak: “Kazanım” Nedir?

MEB Okul Öncesi Eğitim Programı’nı açtığınızda, karşınıza “şu konuyu şu hafta anlatın” gibi bir liste çıkmaz. Bunun yerine, beş gelişim alanı için (Motor, Bilişsel, Dil, Sosyal-Duygusal, Özbakım) belirlenmiş “Kazanımlar” ve “Göstergeler” görürsünüz.

* Kazanım: Çocuğun o yaş grubunun sonunda ulaşması beklenen hedeftir.
* Örnek (Bilişsel Gelişim): Kazanım 1: Nesne/durum/olaya dikkatini verir.
* Gösterge: O kazanıma ulaşıp ulaşılmadığını gösteren somut davranışlardır.
* Göstergeleri: Dikkat edilmesi gereken nesne/durum/olaya odaklanır. Dikkatini çeken nesne/durum/olayı ayrıntılarıyla açıklar.

Yani MEB sizden “şunu yap” demez, “çocuğun dikkatini odaklayabilmesini sağla” der. İşte felsefeniz tam da bu noktada devreye girer.

2. Adım: Felsefeyi Yöntem Olarak Kullanmak (Kazanım + Yöntem = Plan)

Yıllık planınızın temeli, MEB kazanımlarını aylara yaymak ve bu kazanımlara hangi felsefi yöntemle ulaşacağınızı belirlemektir.

Örnek Senaryo:
* MEB Kazanımı: Bilişsel Gelişim / Kazanım 10: Nesneleri sayar.
* Sizin Yönteminiz (Montessori İse): Çocuklara Montessori’nin “Mekik Oyunu” (Spindle Box) veya “Zımpara Kağıdı Rakamlar” materyallerini sunarak bu kazanıma ulaşmalarını sağlamak.
* Sizin Yönteminiz (Waldorf İse): Doğa yürüyüşü sırasında toplanan kozalakları, taşları veya yaprakları sayarak bu kazanıma ulaşmak.
* Sizin Yönteminiz (Reggio Emilia İse): “Fasulye Çimlendirme Projesi” kapsamında, her gün kaç fasulyenin filizlendiğini sayarak ve bunu belgeleyerek kazanıma ulaşmak.

Gördüğünüz gibi, hedef aynı (saymayı öğrenmek), ancak yollar farklı.

3. Adım: Planı Hiyerarşik Olarak Kurgulamak (Yıllık > Aylık > Günlük)

* Yıllık Plan: Yıl boyunca ele alınacak ana temaları (Mevsimler, Ailem, Taşıtlar, Uzay vb.), bu temalarla eşleştirilen MEB kazanımlarını ve özel günleri (23 Nisan, Anneler Günü vb.) gösteren bir kuş bakışı haritadır.
* Aylık Plan: Yıllık plandaki o ayın temasını detaylandırır. O ay odaklanılacak ana kazanımlar, kavramlar (renk, şekil, sayı), yapılacak sanat etkinlikleri, okunacak kitaplar ve deneyler net bir şekilde listelenir.
* Günlük Eğitim Akışı: Öğretmenin o gün sınıfta uygulayacağı somut plandır. “Güne başlama zamanı”, “Kahvaltı”, “Etkinlik Zamanı 1 (Örn: Montessori Matematik Etkinliği)”, “Bahçe Zamanı”, “Sanat Etkinliği”, “Eve Gidiş” gibi saatlik bir akışı gösterir. Bu akış, seçtiğiniz felsefenin ruhunu (Örn: Waldorf’taki ritim veya Montessori’deki kesintisiz çalışma zamanı) yansıtmalıdır.

Başarılı bir eğitim planı, öğretmene yaratıcılık alanı bırakırken aynı zamanda çocuğun gelişiminin takip edilebilir ve ölçülebilir olmasını sağlar. MEB müfettişleri denetime geldiğinde, onlara sadece bir dosya değil, felsefesi olan, hedefleri net ve bu hedeflere nasıl ulaştığını gösteren yaşayan bir sistem sunmuş olursunuz.

 

 

 

Yıllık planı ve aylık planları MEB'e onaylatmak zorunda mıyım?

Evet. Özel anaokulları, eğitim-öğretim yılı başlamadan önce hazırladıkları yıllık planı ve aylık planları, bağlı bulundukları İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne sunmak ve onaylatmakla yükümlüdür. Denetimlerde bu onaylı planlar mutlaka kontrol edilir.

Bu planları sıfırdan kendim mi yazmalıyım, yoksa hazır planları kullanabilir miyim?

Piyasada birçok "hazır yıllık plan" örneği bulunmaktadır. Ancak bu planlar genellikle jeneriktir ve sizin okulunuzun felsefesini yansıtmaz. En sağlıklı yöntem, MEB programını temel alarak, kendi eğitim felsefenize, öğretmen kadronuza ve fiziksel şartlarınıza uygun "özgün" bir planı eğitim koordinatörünüz liderliğinde hazırlamaktır.

Planda belirtilen her şeyi harfiyen uygulamak zorunda mıyız? Esneklik payı nedir?

Planlar birer rehberdir. O gün çocukların ilgisi farklı bir yöne kayarsa veya beklenmedik bir durum (hava durumu, bir çocuğun özel ilgisi vb.) gelişirse, deneyimli bir öğretmen planda esneklik yapabilir. Önemli olan, o ay için hedeflenen ana kazanımlardan sapmamaktır.

Velilerle bu planı paylaşmalı mıyız?

Kesinlikle. Şeffaflık, veli güveninin temelidir. Aylık planlarınızı ve yemek listelerinizi her ayın başında velilerle paylaşmanız (dijital uygulama, e-posta veya bülten yoluyla), onların da evde eğitimi desteklemesini sağlar ve profesyonelliğinizi gösterir.

Günlük Akışta "serbest oyun" ve "etkinlik zamanı" arasındaki denge nasıl olmalı?

Bu, büyük ölçüde eğitim felsefenize bağlıdır. Ancak modern okul öncesi eğitim, çocuğun kendi kendine başlattığı "serbest oyunun" en az yapılandırılmış etkinlikler kadar değerli olduğunu kabul eder. Günlük akışta bu ikisi arasında sağlıklı bir denge kurulmalıdır. (Örn: Günde en az 1-1.5 saat serbest oyun ve açık hava/bahçe zamanı).